၂၀၁၀ခုႏွစ္ ပူလစ္ဇာဆု႐ွင္ ကဗ်ာဆရာမ ေရးအာမန္ထေရာ့ထ္

ေရးအာမန္ထေရာ့ထ္ (Rae Armantrout)တစ္ေယာက္ သူရဲ႕ ဒသမေျမာက္ကဗ်ာေပါင္းခ်ဳပ္ Versed (ေရးဖြဲ႕သီကုံး) စာအုပ္နဲ႔ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ ပူလစ္ဇာဆုကို ဆြတ္ခူးရ႐ိွသြားပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ၆၃ ႏွစ္ေျမာက္ေမြးေန႔ အခါသမယမွာ ဒီထူးျမတ္တဲ့ ကဗ်ာဆုကို ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ရ႐ိွသြားတာေၾကာင့္ ကမၻာတစ္၀ွမ္းက သူ႔ကဗ်ာဖတ္ပရိသတ္ေတြ အားရ၀မ္းသာ ျဖစ္ၾကမွာမလြဲပါ။ ဒီဆုရကဗ်ာစာအုပ္ကို သူဟာ ကင္ဆာေရာဂါ ခံစားအံတုရင္း ေရးဖြဲ႕ခဲ့တာမို႔ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ က႐ုဏာပြါး႐ံုသာမက ၀မ္းပန္းတသာလည္း ျဖစ္ရပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ဆုရကဗ်ာစာအုပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး “ကၽြန္မဟာ ကၽြန္မႀကံဳေတြ႔ခံစားေနရတဲ့ ေ၀ဒနာအေၾကာင္း ကဗ်ာစာသားေတြကို ကၽြန္မရဲ႕အာ၀ဇၨန္းနဲ႔ ယက္ေဖာက္ သီကံုးစပ္ဆိုထားတာပါ” လို႔မႏွစ္က KPBS ေရဒီယို အသံလႊင့္ဌာနမွာ တင္ျပေဆြးေႏြး သြားခဲ့ပါတယ္။

အာမန္ထေရာ့ထ္ဟာ အေနာက္ဘက္ကမ္း႐ိုးတန္းက ကဗ်ာဖတ္ပရိသတ္ေတြရဲ႕ ႏွလံုးသားကို အႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္ သိမ္းပိုက္ႏိုင္သူလည္းျဖစ္တယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ Book Review စာေစာင္မွာ Stephan Burt က အာမန္ထေရာ့ထ္ကို ေ၀ါဟာရ က်စ္လ်စ္ေအာင္ေရးဖြဲ႔သူ ကဗ်ာဆရာမတစ္ေယာက္အျဖစ္ မွတ္ခ်က္ခ်ပါတယ္။ သူ႔ကဗ်ာေတြဟာ “လူသားတစ္ေယာက္ခ်င္းစီမွာရိွတတ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ခိုင္က်ည္မႈ၊ ယံုစားမႈ၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၊ အားရေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊ ခြန္အား၊ ယံုၾကည္ကိုးစားမႈေတြကို သံသယအျမင္နဲ႔” ေရးဖြဲ႔ထားတာေတြျဖစ္တယ္။

Publishers Weekly ကေတာ့ Versed ကဗ်ာေပါင္းခ်ဳပ္ဟာ “ကဗ်ာဆရာမရဲ႕ေရး႐ိုးေရးစဥ္ အေၾကာင္းအရာေတြ (႐ုပ္ခႏၶာ၊ ေခတ္ၿပိဳင္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း၊ ကာယကံေျမာက္က်ဴးလြန္ျခင္း) ကို ေ၀ဒနာနဲ႔ အနိစၥဓမၼ ဆိုင္ရာ ပုဂၢလ ႐ွာပံုေတာ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြ ခပ္ပါးပါး ယက္႐ွယ္ထားတဲ့ ကဗ်ာေတြရဲ႕ အတြဲအစပ္ႏွစ္ရပ္” လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ The Times Literary Supplement မွာ Jeremy Noel-Tod က အာမန္ထေရာ့ထ္ရဲ႕ေနာက္ဆံုးထုတ္ ကဗ်ာစာအုပ္ကို “တစ္သက္တာ လက္ရာမြန္အတြက္ ထပ္ေဆာင္းသကာေလာင္းထားတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္” လို႔ ၫႊန္းဆိုထားပါတယ္။ BookForum စာေစာင္မွာ Trin Griffin က အာမန္ထေရာ့ထ္ရဲ႕ “ကၽြတ္ကၽြတ္႐ြ႐ြ ေပါ့ပ္ဆန္တဲ့ ေ၀ါဟာရ အသံုးအႏံႈးေတြ” ကို ခ်ီးမြန္း ေထာပနာျပဳထားေလရဲ႕။

Versed ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့မတ္လ အမ်ိဳးသားစာအုပ္ေ၀ဖန္ေရးဆရာမ်ား အသိုင္းအ၀ိုင္းကဗ်ာဆုကို ဆြတ္ခူးရ႐ိွၿပီး ျဖစ္တယ္။ စိတ္၀င္စားတယ္ဆိုရင္ေတာ့ စာဖတ္သူတို႔ National Book Foundation ရဲ႕ Web site မွာ အာမန္ထေရာ့ထ္ အဲဒီစာအုပ ္ဖတ္ျပတာကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ၾကည့္႐ႈနားေသာတဆင္ႏိုင္ပါတယ္။
အာမန္ထေရာ့ထ္ဟာ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၁၃ ရက္ဖြား။ ခဲလိဖိုးနယျပည္နယ္ Vallejo ၿမိဳ႕မွာ ႀကီးျပင္းခဲ့။ တစ္ကိုယ္ေတာ္ကဗ်ာေပါင္းခ်ဳပ္ ၁၀ အုပ္ ေရးသားပံုႏိွပ္ခဲ့ၿပီး။ အထင္ကရ ကဗ်ာေပါင္းခ်ဳပ္ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္း ေဖၚျပခံရဖူးသူျဖစ္ပါတယ္။ Language ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ ဖက္လဲတကင္းရွိသူ။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ဆန္ဒိေအးဂိုၿမိဳ႕က ခဲလိဖိုးနယ တကၠသိုလ္မွာ ကဗ်ာနဲ႔ ကဗ်ာေဗဒ ပါေမာကၡအျဖစ္ စာသင္ၾကား ပို႔ခ်ေနသူျဖစ္တယ္။

၁၉၇၀ ခုႏွစ္မွာ ဘာခလီၿမိဳ႕ရွိ ခဲလိဖိုးနိယတကၠသိုလ္က ဘြဲ႕ရခဲ့ၿပီး သီကံုးေရးဖြဲ႕အတတ္ပညာ မဟာဘြဲ႕ကို ဆန္ဖရန္ဆစၥကို ျပည္နယ္တကၠသိုလ္က ရခဲ့။ West Coast Language အုပ္စုရဲ႕ မူလလက္ေဟာင္း အဖြဲ႕၀င္တစ္ေယာက္လည္း ျဖစ္ခဲ့တယ္။ Language ကဗ်ာဆရာေတြအနက္ လကၤာသြား အကြ်မ္းက်င္ဆံုးလို႔ မွတ္ယူခံထားရသူလည္းျဖစ္တယ္။





သူ႔ကဗ်ာေတြကို ကဗ်ာေပါင္းခ်ဳပ္အမ်ားအျပားမွာ ထည့္သြင္းပံုႏွိပ္ေဖၚျပခံရတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ စာအုပ္ေတြကေတာ့ The American Tree ( National Poetry Foundation )၊ Language Poetries ( New Directions )၊ Postmodern American Poetry: A Norton Anthology: From the Other Side of the Century ( Sun & Moon ) ၊ Out of Everywhere ( Reality Street )၊ American Women Poets in the 21th Century: Where Language Meets the Lyric Tradition (Wesleyan,2002)၊ The Oxford Book of American Poetry (Oxford, UP, 2006 ) နဲ႔ The Best American Poetry of 1988,2001,2002 and 2004 တို႔ပါ။

အာမန္ထေရာ့ထ္ဟာ Fund for Poetry Grant ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈႏွစ္ႀကိမ္လည္း ရရွိခဲ့။ ခဲလိဖိုးနိယ အႏုပညာေကာင္ဆယ္ေရာင္းရင္း ( California Arts Council Fellowship ) ဘြဲ႕ကို ၁၉၈၉ မွာ လက္ခံရရွိခဲ့။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ The Foundation for Contemporary Arts Grants to Artists Award ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈကို ခ်ီးျမွင့္ခံခဲ့ရျပန္တယ္။

လက္ေရြးစဥ္ စာစုစာရင္း

ကဗ်ာ
*Extremities (The Figures, 1978)
*The Invention of Hunger (Tuumba, 1979)
*Precedence (Burning Deck, 1985)
*Necromance ( Sun and Moon Press, 1991)
*Couverture (Les Cashier de Royaumont, 1991) -ျပင္သစ္ဘာသာျပန္
*Made to Seem (Sun and Moon Press, 1995)
*Writing the Plot about Sets (Chax, 1998)
*Veil: New and Selected Poems (Wesleyan University Press, 2001)
*The Pretext (Green Integer, 2001)
*Up to Speed (Wesleyan University Press, 2004)
*Next Life (Wesleyan University Press, 2007)
*Versed ( Wesleyan University Press,2009)-၂၀၁၀ ပူလစ္ဇာဆု- ကဗ်ာ

ဘာသာျပန္
*Narrativ [ဂ်ာမန္၊အေမရိကန္ ႏွစ္ဘာသာပူးတြဲပံုႏိွပ္ျခင္း] (Luxbooks, 2009)

စကားေျပ
*True (Atelos, 1998 )-အမွတ္တရ မွတ္တမ္း၊ Collected Prose စာအုပ္မွာ ျပန္လည္ပံုႏိွပ္
*The Grand Piano: An Experiment in Collective Autobiography (Bob Prelman ၊ Barrett Watten ၊ Steve Benson ၊ Carla Harryman ၊ Tom Mandel ၊ Ron Silliman ၊ Kit Robinson ၊ Lyn Hejinian၊ Ted Pearson တို႔နဲ႔ပူးတြဲ)
*Collected Prose (Singing Horse Press, 2007) ISBN 0-935162-37-2

စာၾကြင္း အျဖစ္ အာမန္ထေရာ့ထ္ရဲ႕ စိတ္ႀကိဳက္ကဗ်ာ Money Talks ကို ဘာသာျပန္ တင္ဆက္လိုက္ပါတယ္။ ဒီကဗ်ာကို နဂိုက New Yorker မဂၢဇင္း (August 3 ,2009) မွာ ပံုႏိွပ္ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး Washington Post သတင္းစာ (February 2 ,2010)ရဲ႕ Poet’s Choice ဘေလာ့ဂ္မွာ ႐ွာေဖြဖတ္႐ႈႏိုင္ပါတယ္။


ပိုက္ဆံက အခရာ က် တယ္


၁။
ပိုက္ဆံက သူ႕ကိုယ္သူ
ဂုဏ္တင္ ေနျပန္ေပါ့၊

ဒီရာသီရဲ႕
ေႏွာင္ႀကိဳးရယ္
သားေကာင္ ေခ်ာင္းေျမာင္းတာရယ္၊

ဒင္းရဲ႕ အေရာင္းႃမွင့္ ကိုယ္ေရာင္ ေဖ်ာက္ျခင္း။


ရီဖ႐ွက္ ခလုတ္ကိုႏိွပ္လိုက္
ဒါမင္းရမယ့္ဟာ၊

ပိုက္ဆံက မာယာမ်ားေန
သူ႔လက္ကို ခ်ဳပ္ထားတယ္လို႔။

၂။

လမ္း ၈၈၀ နားကေၾကာ္ျငာဘုတ္ေပၚမွာ

ပိုက္ဆံက ဆံုးမတယ္၊
“ပါးစပ္ပိတ္ထားၿပီး ဆက္လုပ္” တဲ့ ။

ေရးအာမန္ထေရာ့ထ္


T.S


Source URLs: washingtonpost.com
nytimes.com
wikipedia.org
epoetry.org